Faszyzm, Nazizm, Nacjonalizm – wprowadzenie do faszyzmu

7090886fc0f1e4a925299ec4bd3b716c

Używane na Zachodzie jako synonimiczne obelgi polityczne, w niektórych kręgach wręcz wprowadzone w sferę tabu – w postaci niestosowności argumentu ad Hitlerum w poważnych dyskusjach – faszyzm, nazizm i nacjonalizm łączy albo niewiele, patrząc z perspektywy marksistowskiej lub neoliberalnej, lub bardzo wiele, patrząc z perspektywy prawicy i przyczyn, środków, celów i wizji tych poglądów.

Zacznijmy jednak dziś od wydzielenia ich od siebie.

Nazizm – skupiony specyficznie wokół myśli Adolfa Hitlera, podmiotem politycznym jest naród a stosunek do religii jest albo ambiwalentny albo negatywny, ekonomicznie zakładał centralne planowanie
Faszyzm – Bez jasnych ram ideowych, lecz głównym podmiotem jest państwo, zróżnicowany ekonomicznie, stosunek do religii albo pozytywny albo ambiwalentny
Nacjonalizm – skupienie na interesie narodu jako docelowym, bez odgórnego określenia środków i tego co dokładnie tym dobrem jest

Trochę więcej o faszyzmie:

„Faszyzm” jest terminem niejasnym, bez jakichkolwiek fundamentów teoretycznych, który ma wiele odmian i znaczeń. Nie ma, jak w przypadku Marksa i komunistów, jednego czołowego myśliciela który byłby akceptowany przez wszystkich rodzajów faszystów, chociażby w najmniejszym stopniu. Pod faszyzm wlicza się między innymi falangizm hiszpański, faszyzm włoski, ruch Mossleya w Anglii, przedwojenny ONR w Polsce, oraz niektórzy uznają za faszystowskie ruchy endeckie i sanacyjne w dwudziestoleciu międzywojennym. Dokładniejsze omówienie tych nurtów będzie dostępne w przyszłych artykułach. Niektóre ruchy faszystowskie docelowo chciały wprowadzenia monarchii absolutnej, takie jak Frankiści w Hiszpanii, a niektóre były jej w praktyce przeciwne, jak faszyści Mussoliniego. Również pod względem ekonomicznym, Franco doprowadził do tzw. Hiszpańskiego mirażu – tj. cudu ekonomicznego spowodowanego rozwojem gospodarki rynkowej, zaś Mussolini wierzył w skupianie gospodarki w rękach państwa. Co więcej, o ile polski ONR był antysemicki z natury, to włoski faszyzm był skupiony na przynależności państwowej, niezależnej od pochodzenia. Dla Mussoliniego, etniczny Włoch, Żyd jak i czarnoskóry mógł być prawdziwym Włochem, a jakiejkolwiek oskarżenia wobec poszczególnych Żydów były wysuwane nie za ich pochodzenie, a za przykładowy brak lojalności wobec władzy – oskarżenie powtarzalne w każdej innej grupie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.